Bijna alle studentenverenigingen hebben een zero-tolerance policy. Dat betekent dat je geen drugs mag gebruiken. Om zeker te weten dat jij je aan die afspraak houdt, kan het dat de vereniging een drugstest wil afnemen. Maar mag dat zomaar? Hoe dat zit, leggen we je uit.
Wat zijn de regels over drugs bij studentenverenigingen?
Studentenverenigingen hebben vaak een โzero tolerance-beleidโ voor drugsgebruik. Dit betekent dat je op de vereniging en tijdens activiteiten geen drugs mag gebruiken. Ook mag je geen drugs bij je hebben of verkopen. Als je dat wel doet, staat daar een straf tegenover. Zo kan je bijvoorbeeld een boete krijgen of geschorst worden.
Om te controleren of je echt geen drugs hebt gebruikt, willen sommige verenigingen drugstesten afnemen. Bijvoorbeeld als je binnenkomt, of als ze het vermoeden hebben dat je drugs hebt gebruikt. Bij sommige verenigingen is dit verplicht: als je de test weigert, moet je naar huis. Soms mag je dan zelfs geen lid meer zijn van de vereniging.
Mag een studentenvereniging een drugstest doen?
Waarschijnlijk mag je studentenvereniging geen drugstest doen. Dat zit zo: in de wet staat iets wat het โrecht op onaantastbaarheid van het menselijk lichaamโ heet. Dit betekent dat iemand niet zomaar iets fysiek bij jou mag doen als je dat niet wilt. Je mag altijd โneeโ zeggen. Dus ook tegen het doen van een drugstest. Dit geldt niet altijd: de politie mag in sommige gevallen wel een drugstest afnemen. Bijvoorbeeld in het verkeer. Lees meer over drugs en verkeer.
Regels voor de werkvloer
In de wet staan geen duidelijke regels over wat een studentenvereniging wel of niet mag. Maar voor de werkvloer zijn die regels er wรฉl. Eigenlijk kan je een studentenvereniging een beetje vergelijken met een bedrijf met een baas (het bestuur) en werknemers (leden). Voor de werkvloer geldt dat een baas een werknemer niet mag testen op drugs of alcohol, tenzij je een gevaarlijk beroep hebt. De kans is dus heel groot dat een bestuur van een studentenvereniging dit ook niet mag doen.
Is toestemming echt vrijwillig?
Naast dat iemand jou iets laat doen zonder dat je dat misschien wilt, geef je bij het afnemen van een drugstest medische gegevens af. Dit mag niet zomaar. Dat mag alleen als je duidelijke vrijwillige toestemming hebt gegeven. Het is ook belangrijk dat je vereniging veilig omgaat met je medische gegevens. Vraag hoe ze dit doen, voordat je toestemt met een drugstest.
Machtsverschil
Als er een machtsverhouding is, is vrijwillige toestemming lastig. Er is sprake van een machtsverhouding als iemand voor een ander regels kan bepalen of beslissingen kan nemen. Een baas heeft bijvoorbeeld meer macht dan een werknemer, en het bestuur van een studentenvereniging heeft meer macht dan de leden.
Geen vrije keuze
Door dit machtsverschil doe je een drugstest eigenlijk niet helemaal vrijwillig. Een vereniging kan natuurlijk zeggen dat de test niet verplicht is. Maar als je een straf krijgt als je nee zegt, voel je je alsnog verplicht om de test te doen. Het lijkt dus misschien alsof ze je eerst een vrije keuze geven, maar eigenlijk is dit dus niet zo. In de AVG-regels (Algemene Verordening Gegevensbescherming) staat dat dit niet mag. Je toestemming is dan niet geldig.
Wat kan je als lid doen als je vereniging een drugstest bij je wil afnemen?
Wil jouw bestuur drugstesten afnemen en wil jij dit niet? Je kunt proberen aan te geven bij het bestuur dat dit niet mag. De kans bestaat dat het bestuur hier niet van op de hoogte is. Lukt dit niet? Dan kun je contact opnemen met de vertrouwenspersoon van je vereniging.
Let wel op: of je nou wel of geen drugs hebt gebruikt, je moet je nog steeds aan de regels van de vereniging houden. Een vereniging kan je dus ook straf geven omdat je op andere manieren overlast veroorzaakt. Bijvoorbeeld door de effecten van drugsgebruik. Dan krijg je geen straf voor het gebruiken van drugs, maar wel voor de gevolgen van het drugsgebruik. Zorg dus dat je je netjes gedraagt op je vereniging, zodat iedereen een leuke avond kan hebben!